بشر از ابتدای خلقت به دنبال راهی برای پوشاندن زمین محل زندگی خود بوده تا از سرما و سفتی زمین جلوگیری کند. در ابتدا از پوست و پشم حیوانات برای این کار استفاده می کردند، اما تحقیقات نشان می دهد که قدمت فرش دستباف ایرانی به دوران هخامنشی و چند صد سال قبل از میلاد برمیگردد.
به عبارت دیگر قالی ایرانی از قدیم الایام شهرت زیادی داشته است. همانطور که هر کشور و ملیتی نماد خاصی دارد، به جرأت می توان گفت که فرش دستباف یکی از نمادهای مهم ایران است. بسیاری از علاقه مندان به قالی و هنر قالیبافی معتقدند که بهترین، زیباترین و با کیفیت ترین فرش و قالی متعلق به ایران است.
برای آشنایی بیشتر با این هنر ایرانی تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
لینک مشاهده محصولات:
فرش دستباف، فرش دستباف ابریشم، فرش دورو دستباف، پشتی دستباف،
فرش ترکمن دستباف، تابلو فرش دستباف، فرش ماشینی
تلفن تماس: ۷۳۴۴ ۹۱۵ ۹۱۲ (۹۸+)
آشنایی با فرش ایرانی
فرهنگ و تمدن هر کشور از بخش های مختلفی تشکیل شده است که بخش مهمی از آن به آثار هنری اختصاص دارد. یکی از آثار اصیل و باشکوه هنر ایرانی، قالیچه یا تابلو فرش دستباف است. با گذشت زمان، هم تنوع و طرح و هم طرفداران این هنر زیبا بیشتر شده است. به طوری که بسیاری از افراد مشهور از قالیچه های دستباف و تابلو فرش های دیواری برای تزئین منزل خود استفاده می کنند.
فرش ها و قالیچه های دستباف ایرانی از نظر جنس، اندازه، رنگ، طرح یا نقش و نحوه تولید دارای تنوع منحصر به فردی است. در واقع هر طرحی نام و مشخصات خاص خود را دارد و از دیگری متمایز است. در بین شهرهای ایران، تبریز و کاشان درصد بیشتری از سهم تولید فرش ایرانی و صادرات آن به سایر کشورها را به خود اختصاص داده اند.
فرش دستباف ایرانی از نظر اندازه
فرش های دستباف ایرانی در ابعاد و اندازه های مختلفی تولید می شوند که بسته به سایز، نام های متفاوتی دارند. به عنوان مثال به فرش هایی با ابعاد 2×3 متر یا کمی بزرگتر قالی و فرش های کوچکتر از 4 متر مربع را قالیچه می گویند.
فرش رانر یا همان کناره یکی دیگر از انواع این هنر ایرانی است که معمولا برای راهروها و راه پله ها استفاده می شود. عرض این فرش کم است و طول آن بسته به اندازه راهرو می تواند از 2 تا 5 یا حتی 7 متر متغیر باشد.
قالیچه های کوچک تری نیز وجود دارد که به اندازه درب ورودی بافته می شود و به عنوان جلودری مورد استفاده قرار می گیرند.
فرش دستباف ایرانی از نظر طرح یا نقش
هر یک از هنرمندان ایرانی در شهرهای مختلف، از طرح یا نقوش منحصر به فردی در بافت قالی های خود استفاده می کنند. بنابراین با بررسی طرح یک فرش یا قالیچه دستباف ایرانی میتوان به راحتی متوجه شد متعلق به کدام شهر است. همان طور که گفته شد در بین مناطق مختلف ایران، شهرهای اصفهان، کاشان و تبریز نسبت به سایر شهرها فرش و قالیچه های دستباف منحصر به فرد و معروفتری دارند.
قالیچه و فرش دستباف کاشان نه تنها در بین ایرانیان بلکه در سراسر جهان، از پرطرفدارترین فرش های دستباف، با کیفیت عالی و در طرح ها و رنگ های خاص و متنوع است. زیبایی و کیفیت فرش دستباف کاشان به حدی نامحدود است که در بسیاری از کشورها و فرهنگ های مختلف، خرید و فروش می شود و به عنوان یک محصول تزئینی اصیل مورد استفاده قرار می گیرد.
اما فرش دستباف تبریز به قدری در دنیا زیبا و پرطرفدار است که تقریباً همه از هنر قالیبافی و تولید فرش در این شهر اطلاع دارند. نقوش و رنگ هایی که تبریزی ها در بافت قالی های خود استفاده می کنند نیز بسیار خاص و جذاب است. تبریز از قدیم الایام مهد تولید فرش و قالیچه دستبافت ایرانی در طرح ها و نقوش منحصر به فرد، چشم نواز و ظریف بوده است.
اصفهان نیز یکی از شهرهایی است که هنرمندان و بافندگان زیادی در زمینه قالی بافی دارد. فرش دستباف اصفهان بافتی ظریف و طرح های زیبایی دارد که قابل وصف نیست. علاوه بر شهرهای مذکور، قم و نایین و خراسان نیز به قالی و قالی بافی شهرت دارند.
فرش دستباف ایرانی از نظر سبک بومی
فرش های دستباف ایرانی را می توان از نظر سبک بومی به سه دسته فرش عشایری، روستیک و شهری تقسیم کرد. در ادامه هر یک را به طور جداگانه بررسی می کنیم.
- فرش عشایری: قالیچه های عشایری دارای طرح ها و نقوش ابتدایی و ساده ای هستند که بیشتر از محیط زندگی خود عشایر الهام گرفته شده است. ابعاد قالیچه های دستباف عشایری عموما کوچک اما بافت آن درشت است. از دیگر نشانه های قالیچه های عشایری، منگوله های پشمی کوتاهی است که در فواصل معینی به فرش بافته شده. لبه های این فرش نیز دارای الگوی بافت پیچیده ای است.
- فرش روستیک: فرش روستیک یکی دیگر از انواع فرش دستباف محلی است. این فرش ها اغلب طرحی بسیار ساده دارند و به صورت بداهه بافته می شوند. یعنی هیچ طرح آماده ای وجود ندارد و بافنده با تجربه و سلیقه خود آنها را خلق می کند.
- فرش شهری: عموماً این مدل از قالیچه های دستباف توسط افراد شهری با طرحی خاص تهیه می شود. یکی از ویژگی های این نوع فرش، تراکم بالا و ظرافت آن است.
قالیچه و فرش دستباف از نظر سبک بافت
- فرش های تمام فر: هنگام بافت این نوع قالی، قوس های گره در پشت فرش با زاویه 90 درجه قرار می گیرند که منجر به ایجاد شیارهای عمیق در پشت آن می شود. نخ های این نوع قالیچه ها جدا از هم قرار گرفته و بافت محکمی ایجاد می کند.
- فرش های فر: در بافت این نوع فرش بین هر تار فاصله ای به قطر یک نخ گذاشته شده و فرش به صورت پارچه صاف در می آید. این نوع قالی مانند حصیر بافته می شود؛ به این صورت که در هر رج، تار زیر و رو وجود دارد و باعث می شود تارها به طور متناوب از پشت فرش دیده شوند.
- فرش های نیمه فر: بافت فرش های نیمه فر به این صورت است که قوس های گره ای در پشت فرش با زاویه 45 درجه قرار می گیرند.
جمع بندی
در مقاله پیش رو سعی کردیم شما را با فرش دستباف ایرانی بیشتر آشنا کنیم. همان طور که می دانید بافت فرش های ایرانی، ماه ها و حتی سال ها زمان می برد. هر چه نوع نخ این قالی ها ظریف تر باشد مثل فرش های ابریشم، مدت زمان بافت آن هم افزایش پیدا می کند. به همین دلیل فرش های دستباف ایرانی غالبا گران هستند. اما با توجه به ظرافت و زیبایی ارزش هزینه کردن را دارند.
بدون دیدگاه